Tıbbi Uygulama Hatası İddialarında İlliyetin Değerlendirilmesine Sistematik Bir Yaklaşım Olarak İlliyet Testlerinin Kullanılması
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1593Anahtar Kelimeler:
klinik adli tıp- illiyet- tıbbi uygulama hatasıÖz
Tıbbi uygulama hatası iddiası ile karşılaşıldığı zaman “illiyet varlığının” tespitinin yapılması büyük sorun teşkil etmektedir. Araya giren başka faktörlerin ortaya çıkan istenmeyen duruma etkisi illiyet tespitinde büyük zorluk çıkarmaktadır. Bu durumlarda, hukuki ve felsefi perspektifle hazırlanmış olan illiyet testlerinin uygulanması faydalı olabilmektedir. Bu yazıda, bu testlerin en yaygın bilinen ve kullanılanı “but for” testi ile daha az bilinen ve daha nadir kullanılan “substantial factor” testi ve “INUS/NESS” testlerinin kullanımına dair bilgiler literatürden derlenmiş, tıbbi uygulama hatalarında kullanımı olgularla açıklanmıştır.
İndirmeler
Referanslar
Qirjo A. Medical malpractice: the connection between the doctor-patient relationship and the duty of care. 2021 [cited 2022 Jan 21]; Available from: https://www.researchgate.net/profile/Alessia-Qirjo/publication/352836737_Medical_malpractice_the_connection_between_the_doctor-patient_relationship_and_the_duty_of_care/links/60dc2e0fa6fdccb745f48515/Medical-malpractice-the-connection-between-the-doctor-patient-relationship-and-the-duty-of-care.pdf
Greco L. Character and Causation: Hume’s Philosophy of Action. Philos Q [Internet]. 2021 Dec 6 [cited 2022 Jan 21];72(1):246–8. Available from: https://academic.oup.com/pq/article/72/1/246/6220163 DOI: https://doi.org/10.1093/pq/pqab019
Ferreira Ruiz M, Umerez J. Interactionism, Post-interactionism, and Causal Complexity: Lessons From the Philosophy of Causation. Front Psychol. 2021 Mar 30;12:384. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.590533
Kistler M. Physics’ contribution to causation. Kriter [Internet]. 2021 Mar 1 [cited 2022 Jan 21];35(1):21–46. Available from: https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/krt-2021-0003/html DOI: https://doi.org/10.1515/krt-2021-0003
Özdemir H. Hekimin Hukuki Sorumluluğu. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Derg [Internet]. 2016 Jun 30 [cited 2021 Nov 2];11(1):33–81. Available from: https://dergipark.org.tr/en/pub/eruhfd/394697
Moore MS. Causation and Responsibility: An Essay in Law, Morals, and Metaphysics [Internet]. Causation and Responsibility: An Essay in Law, Morals, and Metaphysics. London, UK: Oxford University Press ; 2009 [cited 2019 May 8]. 1–640 p. Available from: https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=tvDb11SowYgC&oi=fnd&pg=PR21&dq=michael+s+moore+causation+&ots=J9-cx8QskQ&sig=gFxTs8VFOSpIzE8qGp4HMwPVM24&redir_esc=y#v=onepage&q=michael s moore causation&f=false
Stapleton J. Law, causation and common sense. Oxf J Leg Stud [Internet]. 1988 [cited 2019 Apr 29];8(1):111–31. Available from: https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/oxfjls8&id=117&div=10&collection=journals DOI: https://doi.org/10.1093/ojls/8.1.111
Voss HC. Recovery of Damages for Wrongful Death at Common Law, at Civil Law, and in Louisana. Tulane Law Rev [Internet]. 1931 [cited 2019 Apr 29];6. Available from: https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/tulr6&id=237&div=19&collection=journals
Tümer AR. Cerrahi Branşlar Açısından Hukuki Sorumluluklar ve Malpraktis [Internet]. Ankara: Matsis Matbaa; 2013 [cited 2019 May 8]. Available from: https://scholar.google.com.tr/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=Cerrahi+branşlar+açısından+hukuki+sorumluluklar+ve+malpraktis&btnG=
Tümer AR, Yıldırım MŞ, Koçak S. Difficult Decision on Tyroid Surgery of Expert Witness: Complication or Malpractice. Bull Leg Med [Internet]. 2017 [cited 2019 May 8];23(2):89–92. Available from: http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/1149 DOI: https://doi.org/10.17986/blm.2017332861
Raz J. Responsibility and the negligence standard. Oxf J Leg Stud [Internet]. 2010 Mar 1 [cited 2019 Apr 29];30(1):1–18. Available from: https://academic.oup.com/ojls/article-lookup/doi/10.1093/ojls/gqq002 DOI: https://doi.org/10.1093/ojls/gqq002
Nodelman U, Allen C, Zalta EN. Stanford encyclopedia of philosophy [Internet]. Stanford University; 2002 [cited 2019 May 8]. 380 p. Available from: https://plato.stanford.edu/entries/causation-law/ DOI: https://doi.org/10.1145/544220.544327
Evren ÇC. İdarenin sorumluluğunu etkileyen neden olarak mücbir sebep. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Derg [Internet]. 2010 [cited 2021 Nov 2];14(1):263–97. Available from: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRBeU16ZzFOUT09/idarenin-sorumlulugunu-etkileyen-neden-olarak-mucbir-sebep
Eren F. Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teorisi [Internet]. Ankara: Ankara Hukuk Fakültesi Yayınları, Sevinç Matbaası; 1975 [cited 2021 Nov 2]. Available from: https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/11673/Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teorisi.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Karakuş R. Neden Üzerine Düşünme. Beytulhikme An Int J Philos. 2011;1(1):1–16.
Bavli HJ. Causation in Civil Rights Legislation. SSRN Electron J [Internet]. 2021 Jan 15 [cited 2022 Jan 21]; Available from: https://papers.ssrn.com/abstract=3784038 DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3784038
Merhacı SÖ. Haksız Fiiller Hukukuna Genel Bir Bakış ve İhmale Dayanan Haksız Fiiller. Ankara Barosu Derg [Internet]. 2012 Jul 1 [cited 2021 Nov 2];(4). Available from: https://dergipark.org.tr/en/pub/abd/374344
David H, McCague WP, Yaniszewski PF. Proving Causation Where the but for Test Is Unworkable. Advocates’ Q [Internet]. 2005 [cited 2021 Nov 2];30. Available from: https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/aqrty30&id=272&div=&collection=
Lester RC. The Substantial Factor Test for Causation; Juedeman v. Montana Deaconess Medical Center. Mont Law Rev [Internet]. 1987 [cited 2021 Nov 2];48. Available from: https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/montlr48&id=397&div=&collection=
Wright RW. Causation in Tort Law. Calif Law Rev [Internet]. 1985 [cited 2021 Nov 2];73. Available from: https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/calr73&id=1749&div=&collection= DOI: https://doi.org/10.2307/3480373
Mackie JL. Causes and Conditions. Am Philos Q [Internet]. 1965 Oct [cited 2021 Nov 2];2(4):245–64. Available from: https://www.jstor.org/stable/20009173?seq=1#metadata_info_tab_contents
Moore MS. Causation in the Law (Stanford Encyclopedia of Philosophy) [Internet]. 2019 [cited 2021 Nov 2]. Available from: https://plato.stanford.edu/entries/causation-law/
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Ali Rıza Tümer- Mahmut Şerif Yıldırım- Emirhan Eskicioğlu- Ramazan Akçan
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
