Deprem sonucu ölümlerde kimliklendirme ve uygulamada karşılaşılan sorunlara yönelik standart sağlama konusunda bir saha çalışması: İskenderun örneği
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1713Anahtar Kelimeler:
deprem- adli tıp- Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi- adli ölü muayenesi- kimliklendirmeÖz
Bu çalışmada deprem nedeniyle İskenderun Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturmalarda 5271 sayılı CMK ilgili maddelerinde yer alan ölenlerin kimliğini belirleme ve adli muayene ile otopsi işlemleri incelenmiştir. Çalışmanın, deprem sonrası kimliklendirme, ölü muayene işlemleri için standardizasyon açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada, 06.02.2023 tarihinde meydana gelen deprem sonucu İskenderun ilçesinde ölenlere yapılan ölü muayene işlemlerinde izlenilen yol haritası basamaklandırılarak gelecekte yapılacak çalışmalara yönelik ön çalışma niteliği taşıması düşünülmektedir. Çalışmada öncelikle hazırlanan şablonlar, yapılan kimliklendirme ve ölü muayene işlemleri neticesinde elde edilen ve son hali sunulan formlar sunulmuş olup toplu ölüm meydana gelen felaketlerde kullanım kolaylığı açısından paylaşılmıştır. Ülkemiz Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birleşim yerinde bulunmakta deprem kuşağında yer almaktadır. Depremin yakın tarihte ülkemizde yıkıcı etkileri farklı bölgelerde görülmektedir. Deprem ve diğer doğal felaketler konusunda yerel ve ulusal çapta farklı yol haritaları çıkartılarak beklenmedik bir afet karşısında hızla yanıt vermek ve sosyal, çevresel, insani ve adli açıdan olası sorunları asgari düzeye indirmek gerekmektedir. Bu saha çalışması ve gözlem sonrasında doğal afetler nedeniyle ölenlerin kimliklerinin tespit edilmesi, ölü muayene işleminin sağlıklı yapılabilmesi için öncelikle ilgili kurum ve kuruluşlarca planlı bir çalışmanın yapılması gerektiği, bu işlemlerin hızlı ve etkin yapılabilmesi yönünden matbu tutanak veya formların kullanımı, kimliksiz cesetler yönünden kodlama yapılması, cesetler üzerinden kan örneği, parmak izi alınması ve yeterli fotoğraf çekilmesinin kimlik tespitinde önem arz ettiği görülmektedir. Mevcut tespitlerin ve uygulamaların yargı organları ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından incelenmesi ve/veya geliştirilmesi ile hazırlanacak form ve tutanakların gelecekte doğal afetlerle mücadele konusunda yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
İndirmeler
Referanslar
T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu (https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/03/2023-Kahramanmaras-ve-Hatay-Depremleri-Raporu.pdf)
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Depremle İlgili Teknik Bilgiler (http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/bilgi/depremnedir/index.htm)
Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2022, Yayım Tarihi 6 Şubat 2023 (https://data.tuik.gov.tr/bulten/index?p=adrese-dayali-nufus-kayit-sistemi-sonuclari-2022-49685)
Özüçelik DN. Türkiye‘de 1999 Marmara Depreminden 2011 Van Depremine Aldığımız Dersler.Afetlerde Acil Tıp Hizmetleri. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019. p. 17-28 (https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-turkiyede-1999-marmara-depreminden-2011-van-depremine-aldigimiz-dersler-84818.html).
Byard RW, Winskog C. Potential problems arising during nternational disaster victim identification (DVI) exercises. Forensic Sci Med Pathol 2010;6(1):1-2 (https://link.springer.com/article/10.1007/s12024-009-9141-5) DOI: https://doi.org/10.1007/s12024-009-9141-5
Depremde Yaşamını Yitirenlerin Kimliklendirme ve Defin Hizmetleri Hk.; Kamuoyu Açıklaması; AFAD (https://www.afad.gov.tr/kamuoyu-aciklamasi-basin-duyurusu)
K. Bandur, İ. Nur. Adli tıp hekimlerinin felaket kurbanlarının kimliklendirilmesi (DVI) konusundaki görüşleri (https://acikerisim.baskent.edu.tr/items/2e795e7e-41ed-485d-9471-83f4a0073d32).
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 İsmail Mehmet Demirci- Türker Alptekin
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
