Suç İşledikleri İddiasıyla Muayeneye Gönderilen Çocuk ve Ergenlerde Sosyodemografik ve Klinik Özelliklerin Değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.200052412Anahtar Kelimeler:
çocuk suçluluğu- ceza sorumluluğu- depresyon- davranım bozukluğu- çocukluk çağı kötüye kullanımı- ihmalÖz
Bu çalışmada farik ve mümeyyizlik muayenesi için gönderilen olguların sosyodemografik özellikleri ile işledikleri iddia olunan suça ilişkin bazı klinik faktörlerin saptanması ve bu konuda yapılmış çalışmaların incelenmesi amaçlandı. 01.05.1999-01.12.1999 tarihleri arasında Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı (AD) ve Psikiyatri AD’na farik ve mümeyyizlik muayenesi için gönderilen 33 olgunun sosyodemografik özellikleri incelendi. Çocuklar için hazırlanan "Sosyodemografik Bilgi Formu", "Çocuklar İçin Depresyon Ölçeği (ÇDÖ)", "Çocukluk Çağı Kötüye Kullanımı ve İhmal Yaşantısı Som Formu" değerlendirildi. Dav- ranım bozukluğu ve madde kötüye kullanımı için DSM-1V tanı kriterleri kullanıldı. Buna göre; olguların % 93.4’ü erkekti. En sık suç işlenen yerler % 30.3’lük oranlarla Kangal ve Zara olup, % 27.3 oranı ile de Divriği idi. Suç türünün % 42.6’sı hırsızlıktı. Olguların % 48.5'i suçu planlayarak ve % 45.5’i grup halinde işlemişti. Olgularda en sık görülen çocukluk çağı kötüye kullanımı sırasıyla emosyonel (% 60.6) ve fiziksel kötüye kullanım (% 45.5) ile ihmal yaşantısı (% 36.1 ) idi. Davranıra bozukluğu % 3, depresyon % 27.3 olarak bulundu. Sonuç olarak; depresyon ve çocukluk çağı kötüye kullanımı oranlarının yüksek bulunması, depresyon ve çocukluk çağı kötüye kullanımının çocuk suçluluğu yönünden önemli birer risk faktörü olabileceğini düşündürmektedir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk suçluluğu, ceza sorumluluğu, depresyon, davranım bozukluğu, çocukluk çağı kötüye kullanımı, ihmal.
İndirmeler
Referanslar
kullanımı öyküsünün önemli olduğu vurgulanmaktadır (34).
Bu çalışmada, çocukluk çağı kötüye kullanımı açısından özellikle fiziksel, emosyonel kötüye kullanım ve ihmal yaşantısı oranlarının yüksek bulunması, suç işlemeye yatkınlık yönünden çocukluk çağı kötüye kullanımının önemli bir risk faktörü olabileceğini bildiren yayınlarla uyumludur (8, 33, 34).
Faıik ve mümeyyizlik yönünden incelendiğinde işledikleri iddia olunan suçun faıik ve mümeyyizi oldukları saptanan olguların oranı, Trabzon’da yapılan çalışmada % 97, Elazığ’da % 97.6 ve İzmir’de % 99-8 olarak bulunmuştur (23, 25, 27). Bu çalışmada elde edilen yüksek oranlar da diğer çalışmaların sonuçlarıyla benzerlik göstermektedir.
Sonuç olarak; depresyon, çocukluk çağı kötüye kullanımı ve ihmal oranlarının yüksek bulunması, çocuk suçluluğu yönünden önemli birer risk faktörü olabileceklerini düşündürmektedir. Ancak çalışmadaki öıneklem sayısının düşüklüğü (n=33) ve çalışmanın Sivas ilinde yapılmış olması, bulgular hakkında daha tedbirli olmayı gerektirmektedir. Bu konuyla ilgili daha geniş örnekleme sahip ve Türkiye’nin birçok ilini kapsayacak şekilde yapılacak çalışmalar; çocuk ve ergen suçluluğuyla davramm bozukluğu, depresyon, çocukluk çağı kötüye kullanımı ve ihmali arasındaki ilişkilerin daha iyi anlaşılmasına önemli katkılar sağlayacaktır.
KAYNAKLAR
Özen C. Adli Tıp. 3. baskı. İstanbul. Taş Matbaası, 1983: 243-5.
Fidaner H. Adli psikiyatri. İn: Güleç C, Köroğlu E, eds. Psikiyatri Temel Kitabı. Cilt 2. Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 1998: 129 T301.
Ekdemir İ. Son Değişiklikleri İle Açıklamalı-İçtihatlı Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Usulii Kanunu. Ankara: Adalet Matbaacılık, 1990: 79-97.
Polat İO, İnanıcı MA, Aksoy ME. Adli Tıp Ders Kitabı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Ltd.Şti, 1997: 400-5.
Öztürel A. Adli Tıp. Ankara: Güzel İstanbul Matbaası, 1971: 341-79.
Soysal Z, Çakalır C. Adli Tıp-Cilt 1. 1. baskı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basımevi, 1999: 377-404.
Walker CE, Bonner BL, Kaufmann KL. The physically and sexually abused child. Evaluation and treatment. New York: Pergamon Press, 1988.
Oral R. Çocuk İstismarı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 1993; 2(12): 419-20.
Geyran PÇ, Uygur N. Çocuk cinsel istismarı - Adli psikiyatrik değerlendirmenin amacı. Türk Psikiyatri Dergisi 1995; 6(4): 297-300.
Atabek E. Çocuk için büyük kabus: Cinsel istismar. 13 05.1999 tarihli Cumhuriyet Gazetesi.
Brown GR, Anderson B. Psychiatric morbidity in adult inpatients with childhood histories of sexual and physical abuse. AmJ Psychiatry 1991; 148(1):55-6l. DOI: https://doi.org/10.1176/ajp.148.1.55
Kovacs M. Rating scale to assess depression in school aged children. Acta Paedo Psychiat 1981; 46: 305-15.
Yargıç İL, Tutkun H, Şar V. Çocukluk çağı travmatik yaşantıları ve erişkinde dissosiyatif belirtiler. 30. Ulusal Psikiyatri Kongresi, 9-14 Eylül, Kayseri, Kongre Kitabı, 1994; 388-98.
Amerikan Psikiyatri Birliği: Mental Bozuklukların Ta- nısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-IV). 4th ed. Washington: Amerikan Psikiyatri Birliği, 1994. Çeviri: Köroğlu E, Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 1994.
Yöriikoğlu A. Gençlik Çağı. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1987.
Karagöz M, Atılgan M. Antalya’da 1987-1993 yıllarında farik-i mümeyyizlik muayenesi yapılan 1408 olgunun değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1995; 12(1-3): 67-72.
Onur B. Ergenlik Psikolojisi. Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık Ltd.Şti, 1987: 211-2.
Hancı İH, Ege B. 1988-1990 yılları arasında İzmir Çocuk Mahkemesinde davaları sonuçlanan çocukların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi 1993; 32(3-4), 357-60.
Yavuz C, Hancı H, Çakmak A, Arısoy Y, Ege B. 1991- 1993 yılları arasıncia İzmir’de çocuk suçluluğu. 1. Adli Bilimler Kongresi, 12-15 Nisan, Adana, Kongre Kitabı, 1994; 151.
Yavuzer H. Çocuk ve Suç. 5th ed. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1990.
Notman MT. Depression in women. Psychiatric Clinics of North America 1989; 12(1): 103-17. DOI: https://doi.org/10.1016/S0193-953X(18)30462-3
Kök AN, Öztiirk S, Arısoy Y, Çakmak MA. Çocuk suçları ve farik-i mümeyyizlik. III. Ulusal Halk Sağlığı Günleri, Kayseri, 5-7 Mayıs 1993.
Dülger E, Hancı İ, Ertürk S, Coşkunol H. 1988-1991 yalları arasında Elazığ’da farik-i mümeyyizlik muayenesi için gönderilen çocukların demografik özellikleri. Adli Tıp Dergisi 1992; 8(1-4): 131-6.
Hancı İH, Ege B, Ertürk S. Adli tıbba farik-i mümeyyizlik muayenesi için gönderilen çocukların demografik özellikleri. Adli Tıp Dergisi 1991; 7 (3-4): 103-9.
Çoltu A, Hancı İ, Ege B, Demirçin S. 1988-1992 yılları arasında Bursa’da farik-i mümeyyizlik muayenesine gönderilen çocukların demografik özellikleri. VII. Ulusal Adli Tıp Günleri, Antalya, 1-5 Kasım 1993.
Boz B, Yücel F, Kuğu N, Özdemir L. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 1997-1999 yıllarında farik ve mümeyyizlik muayenesi yapılan olguların değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1999; 21(4): 233-6.
Gürpınar S, Hancı İH, Aktaş EÜ. Trabzon’da çocuk suçluluğu (1988-1992). Karadeniz Tıp Dergisi 1994; 7(1): 39-41.
Yörükoğlu A. Çocuk Ruh sağlığı. İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım, 1992.
Duclos CW, Beals J, Novins DK, Martin C, Fewett CS, Manşon SM. Prevalence of common psychiatric disorder among American Indian adolescent detainees. J Am Acad Child Aclolesc Psychiatry 1998; 37(8):866-73. DOI: https://doi.org/10.1097/00004583-199808000-00017
Vermeiren R, De Clippele A, Deboutte D. A descriptive survey of Flemish delinquent adolescents. J Adolesc 2000; 23(3): 277-85. DOI: https://doi.org/10.1006/jado.2000.0314
Weist MD, Paskewitz DA, Jackson CY, Jones D. Self- reported delinquent behavior and psychosocial functioning in inner-city teenagers: a brief report. Child Psychiatry Hum Dev 1998; 28(4): 241-8. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1022684031414
Dolan M, Holloway J, Bailey S, Kroll L. The psychosocial characteristics of juvenile sexual offenders referred to an adolescent forensic service in the UK. Med Sei Law 1996; 36(4): 343-52. DOI: https://doi.org/10.1177/002580249603600414
Widom CS. Child Abuse, Neglect, and Adult Behaviour: research design and findings on criminality, violence, and child abuse. Am J Orthopsychiatry 1989; 59(3): 355-67. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1989.tb01671.x
Hernandez JT, Lodico M, Di Clemente RJ. The effects of child abuse and race on risk-taking in male adolescents. J Nathl Med Assoc 1993; 85(8): 593-7.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2000 Gamze Akyüz- Fatma Yücel Beyaztaş- Nesim Kuğu- Enver Analan- Orhan Doğan
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
