Acil Servise Başvuran 65 Yaş ve Üzeri Adli Olguların Analizi
DOI:
https://doi.org/10.17986/blm.1745Anahtar Kelimeler:
adli tıp, düşme, huzurevi, karayolu trafik kazaları, yaşlı, yaşlı istismarıÖz
Amaç: Bu çalışma, Türkiye’de yerel yönetimlerin Kimyasal, Biyolojik, Radyoaktif ve Nükleer (KBRN) tehditlere karşı hazırlık durumlarını ve operasyonel kapasitelerini incelemeyi amaçlamaktadır. Mevcut uygulamaları belirlemek, kurumsal güçlü ve zayıf yönleri ortaya koymak ve daha etkili bir koordinasyon ve müdahale stratejileri için önerilerde bulunmak hedeflenmektedir.
Yöntem: Bu çalışmada nitel araştırma deseni benimsenmiş olup, literatür taraması ve saha gözlemleri yoluyla elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. Çalışma, yerel yönetimler ile bağlı birimlerinin gerçekleşmiş ya da gerçekleşme ihtimali olan KBRN tehditlerine yönelik yasal düzenlemeleri, operasyonel protokolleri ve hazırlık stratejelerini incelemeye odaklanmıştır.
Bulgular:Araştırma, AFAD, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Sağlık Bakanlığı gibi kurumların, yerel düzeyde KBRN prosedürlerinin geliştirilmesinde rehber rol oynadığını ortaya koymuştur. Yerel yönetimlere bağlı itfaiye teşkilatları bu alandaki birincil operasyonel birimler olarak görev yapmaktadır. Bazı iller güçlü bir hazırlık düzeyi sergilerken, eğitim, kaynaklar ve kurumlar arası koordinasyonda farklılıklar gözlemlenmiştir. Saha gözlemleri, müşterek müdahale mekanizmalarının mevcut olmasına rağmen uygulamada değişkenlik gösterdiğini ortaya koymuştur. Sivil toplum kuruluşlarının da koordinasyonun artırılmasına katkı sağladığı, Türkiye Afet Müdahale Planı gibi ulusal tatbikatların ise kurumsal hazırlık seviyesini değerlendirmek ve geliştirmek için kullanıldığı belirlenmiştir.
Sonuç: KBRN olaylarının yüksek risk düzeyi nedeniyle kurumların müdahale hızları artmış olsa da, sıcak bölgelerde yetki devrinin netleştirilmesi ve uygun müdahale stratejilerinin belirlenmesi konularında eksiklikler mevcuttur. Bu sorunlar, yerel yönetimler arasında daha bütünleşik ve etkili bir KBRN müdahalesi için standart protokollere ve daha net kurumlar arası çerçevelere ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır.
İndirmeler
Kaynaklar
Filmalter CJ, Heyns T, Ferreira R. Forensic patients in the emergency department: Who are they and how should we care for them? Int Emerg Nurs. 2018 Sep;40:33-36. Epub 2017 Oct 16. PMID: 29050837. https://doi.org/10.1016/j.ienj.2017.09.007
National Center for Health Statistics. National Hospital Ambulatory Medical Care Survey: 2014 Emergency Department Summary Tables. Atlanta, GA: Centers for Disease Control and Prevention; 2014. Available at: https://www.cdc.gov/nchs/data/nhamcs/web_tables/2014_ed_web_tables.pdf. Accessed Sep-tember 5, 2018.
Ang BH, Chen WS, Lee SWH. Global burden of road traffic accidents in older adults: A system-atic review and meta-regression analysis. Arch Gerontol Geriatr. 2017 Sep;72:32-38. Epub 2017 May 13. PMID: 28527382. https://doi.org/10.1016/j.archger.2017.05.004
Peeters G, van Schoor NM, Lips P. Fall risk: the clinical relevance of falls and how to integrate fall risk with fracture risk. Best Pract Res Clin Rheumatol. (2009) 23:797–804. https://doi.org/10.1016/j.berh.2009.09.004
Lachs MS, Pillemer K. Elder abuse. Lancet 2004;364:1263-72. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(04)17144-4
Lachs MS, Pillemer KA. Elder Abuse. N Engl J Med. 2015 Nov 12;373(20):1947-56. PMID: 26559573. https://doi.org/10.1056/NEJMra1404688
Morphet J, Innes K, Griffiths DL, Crawford K, Williams A (2015) Resident transfers from aged care facilities to emergency departments: can they be avoided? Emerg Med Australas 27:412–418. https://doi.org/10.1111/1742-6723.12433
Hallgren J, Ernsth Bravell M, Mölstad S, Östgren CJ, Midlöv P, Dahl Aslan AK (2016) Factors as-sociated with increased hospitalisation riskamong nursing home residents in Sweden: a pro-spective study withathree-year follow-up. Int JOlderPeopleNurs 11:130–139. https://doi.org/10.1111/opn.12107
Bobian M, El-Kashlan N, Hanba CJ et al (2017) Traumatic facial injuries among elderly nursing home residents: never event or frequent occurrence? JAMA Otolaryngol Head Neck Surg 143:569–573. https://doi.org/10.1001/jamaoto.2016.4275
Conejero I, Olié E, Courtet P, Calati R. Suicide in older adults: current perspectives. Clin Interv Aging. 2018 Apr 20;13:691-699. PMID: 29719381; PMCID: PMC5916258. https://doi.org/10.2147/CIA.S130670
Hale D, Marshall K. Substance Abuse in Older Adults. Home Healthc Now. 2017 Nov/Dec;35(10):568-569. PMID: 29095338. https://doi.org/10.1097/NHH.0000000000000617
Ortman JM, Velkoff VA, Hogan H. An Aging Nation: The Older Population in the United States. Washington, DC: US Census Bureau; 2014:25-1140.
Türkçüer İ, Gözlükaya A, Özen M, Aydın B, Serinken M. Application times of forensic cases to emergency department. Eurasian J Emerg Med 2010;9:89–92. https://doi.org/10.4170/jaem.2010.04696
Serinken M, Türkçüer İ, Acar K, Özen M. Evaluation of medicolegal reports written by physi-cians in the emergency unit with regard to deficiencies and mistakes. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2011;17:23–8. https://doi.org/10.5505/tjtes.2011.78989
Labib N, Nouh T, Winocour S, et al. Severely injured geriatric population: morbidity, mortality and risk factors. J Trauma 2011;71:1908–14. https://doi.org/10.1097/TA.0b013e31820989ed
Yavuz MF, Baştürk P, Yavuz MS, Yorulmaz C. Emergency room applications of forensic cases in Cerrahpaşa Medical School. Adli Bilim Derg 2002;1:21–6.
Tinetti ME. Preventing falls in elderly persons. N Engl J Med. (2003) 348:42–9. https://doi.org/10.1056/NEJMcp020719
Clare D, Zink KL. Geriatric Trauma. Emerg Med Clin North Am. 2021 May;39(2):257-271. PMID: 33863458. https://doi.org/10.1016/j.emc.2021.01.002
Bergen G, Stevens MR, Burns ER. Falls and fall injuries among adults aged _ 65 years—United States, 2014. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2016;65(37):993–8. https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6537a2
Laumann EO, Leitsch SA, Waite LJ. Elder mistreatment in the United States: prevalence esti-mates from a nationally representative study. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2008 Jul;63(4): S248-S254. PMID: 18689774; PMCID: PMC2756833. https://doi.org/10.1093/geronb/63.4.S248
Dyer CB, Connolly MT, McFeeley P. The clinical and medical forensics of elder abuse and ne-glect. In: Wallace RB, Bonnie RJ, eds. Elder mistreatment: abuse, neglect, and exploitation in an aging America. Washington, DC: National Academies Press, 2003: 339-81.
Burnes D, Pillemer K, Caccamise PL, et al. Prevalence of and risk factors for elder abuse and neglect in the community: a population-based study. J Am Geriatr Soc 2015; 63: 1906-12. Epub 2015 Aug 27. https://doi.org/10.1111/jgs.13601
Acierno R, Hernandez MA, Amstadter AB, et al. Prevalence and correlates of emotional, physi-cal, sexual, and financial abuse and potential neglect in the United States: the National Elder Mistreatment Study. Am J Public Health 2010; 100: 292-7. Epub 2009 Dec 17. https://doi.org/10.2105/AJPH.2009.163089
Fassmer AM, Pulst A, Schmiemann G, Hoffmann F. Sex-Specific Differences in Hospital Trans-fers of Nursing Home Residents: Results from the Hospitalizations and Emergency Depart-ment Visits of Nursing Home Residents (HOMERN) Project. Int J Environ Res Public Health. 2020 Jun 1;17(11):3915. PMID: 32492840; PMCID: PMC7312075. https://doi.org/10.3390/ijerph17113915
Yavuz MF, Baştürk P, Yavuz MS, et al. Evaluation of the forensic cases admitted to the Emer-gency Department of the Cerrahpaşa Medical Faculty. Turk J Forensic Sci. 2002;2:21-6.
Asıldağ K, Akbaba M, Annaç M. Forensic medical evaluation of patients admitted to the emer-gency department due to the occupational accidents. Eur J Ther. 2017;23:49-54. https://doi.org/10.5152/EurJTher.2017.03031
Harmer B, Lee S, Rizvi A, Saadabadi A. Suicidal Ideation. 2024 Apr 20. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan–. PMID: 33351435.
American Geriatrics Society. (2015).Drug and substance abuse. In Health In Aging.org. Re-trieved from http://www.healthinaging.org/aging-and-health-a-toz/topic:drug-and-substance-abuse/
National Council on Alcoholism and Drug Dependence, Inc. (2015). Alcohol, drug dependence and seniors. Retrieved from https://www.ncadd.org/about-addiction/ seniors/alcohol-drug-dependence-andseniors
İndir
Yayınlanmış
Sürüm
- 2025-04-19 (2)
- 2025-03-14 (1)
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Adli Tıp Bülteni
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimiz ve bu internet sitesinin tüm içeriği Creative Commons Attribution (CC-BY) lisansının şartları ile ruhsatlandırılmıştır. Creative Commons Attribution Lisansı, kullanıcıların bir makaleyi kopyalamasına, dağıtmasına ve nakletmesine, makaleyi uyarlamasına ve makalenin ticari olarak kullanılmasına imkan tanımaktadır. CC BY lisansı, yazarına uygun şekilde atfedildiği sürece açık erişimli bir makalenin ticari ve ticari olmayan mahiyette kullanılmasına izin vermektedir.
